24 grudnia 2024 roku, w Wigilię Bożego Narodzenia, Papież otworzył Drzwi Święte w Bazylice św. Piotra, co dało początek Jubileuszu 2025. Ten gest powtórzono później w innych bazylikach: 27 grudnia, z okazji święta św. Jana Apostoła i Ewangelisty, w Bazylice Laterańskiej (której jest on współpatronem); 1 stycznia 2025 roku, w uroczystość Świętej Bożej Rodzicieli Maryi, w Bazylice Matki Bożej Większej; wreszcie 5 stycznia, w Wigilię Objawienia Pańskiego, w Bazylice św. Pawła za Murami. Poniżej krótko wyjaśniamy, czym jest Jubileusz i jakie są bazyliki jubileuszowe, w których można uzyskać odpust zupełny.
Pochodzenie
Czasami utożsamia się pierwszy Jubileusz z pierwszą Bullą, która ustaliła jego częstotliwość, ale Jubileusz ma swoje korzenie już w prawodawstwie biblijnym. To Bóg sam nakazał Mojżeszowi obchodzić „jubileuszowy” rok co pięćdziesiąt lat (Księga Kapłańska, rozdz. 25). Na przestrzeni wieków praktyka ta przeszła do wspólnoty chrześcijańskiej, stopniowo dostosowując się do potrzeb i tradycji Kościoła.
W 1300 roku, w obliczu dużego napływu pielgrzymów do Rzymu, papież Bonifacy VIII opublikował bullę Antiquorum habet fida relatio, która nie ustanawiała Jubileuszu ex novo, ale uznawała już istniejącą tradycję. Przeprowadził on różne dochodzenia, przesłuchując także najstarsze osoby, jak pewnego 107-letniego Sabaudczyka, który pamiętał, że został przywieziony do Rzymu przez ojca sto lat wcześniej, aby uzyskać „wielkie odpusty”. To powszechne przekonanie skłoniło Bonifacego VIII, aby uroczyście ogłosić to, co było przekazywane ustnie, czyli możliwość uzyskania odpustu zupełnego poprzez odwiedzenie Bazyliki św. Piotra w roku „setnym”.
Początkowo, zgodnie z bullą Bonifacego VIII, Jubileusz miał być obchodzony co sto lat. Jednak terminy zmieniały się z biegiem czasu:
– Papież Klemens VI skrócił go do pięćdziesięciu lat (przywracając tym samym cykl ze Starego Testamentu);
– Papież Grzegorz XI ustalił go co trzydzieści trzy lata, na pamiątkę lat życia Jezusa;
– Papież Paweł II ostatecznie ustalił cykl dwudziestu pięciu lat, aby więcej wiernych, w tym młodych, mogło skorzystać z tej łaski przynajmniej raz w życiu (biorąc pod uwagę niewielką długość życia w tamtych czasach).
Oprócz „zwykłych” Jubileuszy (co 25 lat), czasami ogłasza się „nadzwyczajne” z powodu szczególnych okoliczności lub potrzeb Kościoła. Ostatnie trzy nadzwyczajne Jubileusze to:
– 1933-1934: Nadzwyczajny Jubileusz Odkupienia (1900. rocznica Odkupienia Chrystusa, tradycyjnie datowana na rok 33 n.e.);
– 1983-1984: Nadzwyczajny Jubileusz Odkupienia (1950. rocznica Odkupienia Chrystusa);
– 2015-2016: Nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia (aby postawić w centrum temat Miłosierdzia). Ponieważ nie wszyscy mogli udać się do Rzymu, Papież nadał możliwość uzyskania odpustu zupełnego także tym, którzy z powodów ekonomicznych lub innych nie mogli wyruszyć w podróż. Zamiast pielgrzymki można było spełniać inne dzieła pobożności, pokuty i miłosierdzia, jak ma to miejsce do dziś.
Znaczenie i duch Jubileuszu
Jubileusz to czas silnej pokuty i nawrócenia, który ma na celu odpuszczenie grzechów i wzrost w łasce Bożej. W szczególności Kościół zaprasza nas do:
1. Odnowienia pamięci o naszym Odkupieniu i wzbudzenia żywej wdzięczności wobec Boskiego Zbawiciela.
2. Ożywienia w nas wiary, nadziei i miłości.
3. Uchronienia się, dzięki szczególnym światłom, które Pan udziela w tym czasie łaski, przed błędami, bezbożnością, zepsuciem i skandalami, które nas otaczają.
4. Ożywienia i zwiększenia ducha modlitwy, podstawowej broni chrześcijanina.
5. Kultywowania pokuty serca, poprawy zachowań i naprawienia dobrymi uczynkami grzechów, które przyciągają gniew Boży.
6. Uproszenia, poprzez nawrócenie grzeszników i doskonalenie sprawiedliwych, aby Bóg w swojej miłosierdziu przyspieszył triumf prawdy nauczanej przez Kościół.
Jednym z kulminacyjnych momentów dla wiernego podczas Jubileuszu jest przejście przez Drzwi Święte, gest, który musi być poprzedzony dalszym przygotowaniem (modlitwa, pokuta i praktyki miłości) oraz bliskim przygotowaniem (spełnienie warunków do otrzymania odpustu zupełnego). Ważne jest, aby pamiętać, że nie można otrzymać odpustu zupełnego, jeśli znajduje się w stanie ciężkiego grzechu.
Warunki do otrzymania odpustu zupełnego to:
1. Spowiedź sakramentalna.
2. Komunia eucharystyczna.
3. Modlitwa według intencji Świętego Ojca (Ojcze Nasz i Zdrowaś Maryjo).
4. Wewnętrzna dyspozycja całkowitego oderwania od grzechu, nawet lekkiego (czyli stanowcza wola, aby już więcej nie obrażać Boga).
Jeśli brakuje pełnej dyspozycji lub nie spełniono wszystkich warunków, odpust jest tylko częściowy.
Informacje o Jubileuszu 2025
Jak zazwyczaj, także ten Jubileusz został ogłoszony przez Bullę, zatytułowaną Spes non confundit, dostępną TUTAJ. Dostępne są również Normy dotyczące przyznawania odpustów podczas Zwyczajnego Jubileuszu 2025, do przeczytania TUTAJ. Oficjalna strona internetowa Jubileuszu 2025, z informacjami o organizacji, wydarzeniach, kalendarzu i innymi, znajduje się TUTAJ.
W tradycji jubileuszowej Kościoła Katolickiego pielgrzymi, przybywając do Rzymu, odbywają „pobożną pielgrzymkę” do kościołów obdarzonych odpustem. Zwyczaj ten sięga czasów pierwszych chrześcijan, którzy lubili modlić się przy grobach apostołów i męczenników, pewni, że otrzymają szczególne łaski za wstawiennictwem św. Piotra, św. Pawła i wielu męczenników, których krwią jest przesiąknięta ziemia Rzymu.
W 2025 roku zaproponowano różne trasy pielgrzymkowe, a w każdym z wymienionych kościołów można uzyskać odpust zupełny. Wszystkie bazyliki i kościoły wymienione poniżej zostały wzbogacone o ten jubileuszowy dar.
1. Szlak czterech Bazylik Papieskich
Cztery Bazyliki Papieskie w Rzymie to:
1.1 Bazylika św. Piotra na Watykanie
1.2 Bazylika św. Jana na Lateranie
1.3 Bazylika Matki Bożej Większej
1.4 Bazylika św. Pawła za Murami
2. Pielgrzymka do siedmiu kościołów
Pielgrzymka do siedmiu kościołów, zainicjonowana przez św. Filipa Nereusza w XVI wieku, jest jedną z najstarszych rzymskich tradycji. Trasa, licząca około 25 km, przebiega przez całe miasto, obejmując także rzymską wieś i katakumby. Oprócz czterech Bazylik Papieskich, obejmuje ona:
2.5 Bazylikę św. Wawrzyńca za Murami
2.6 Bazylikę św. Krzyża w Jerozolimie
2.7 Bazylikę św. Sebastiana za Murami
3. „Iter Europaeum”
Iter Europaeum to pielgrzymka do 28 kościołów i bazylik w Rzymie, z których każdy jest związany z jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej ze względu na swoje wartości artystyczne, kulturowe lub tradycję goszczenia pielgrzymów z danego kraju.
4. Kobiety Patronki Europy i Doktorzy Kościoła
Ta trasa oferuje możliwość bliższego poznania świętych europejskich, w szczególności tych uznawanych za Patronki Europy lub Doktorów Kościoła. Trasa prowadzi pielgrzymów przez uliczki dzielnicy Monti, Piazza della Minerva i inne kultowe miejsca w Rzymie, odkrywając postacie kobiece o wielkim znaczeniu w historii katolicyzmu.
5. Katakumby chrześcijańskie
Miejsca jednocześnie historyczne i święte, w których przechowywane są szczątki licznych świętych i męczenników.
6. Inne Kościoły Jubileuszowe
W tych kościołach będą odbywać się katechezy w różnych językach, aby odkryć znaczenie Roku Świętego. Będzie również możliwe przystąpienie do sakramentu pojednania i wzbogacenie swojego doświadczenia wiary modlitwą.
Bazyliki lub kościoły obdarzone odpustem zupełnym
Aby ułatwić wizytę i praktyki pobożności, przedstawiamy tutaj listę wszystkich bazylik i kościołów obdarzonych odpustem zupełnym podczas Jubileuszu 2025, wraz z linkami do stron Jubileuszu, Google Maps, oficjalnych stron poszczególnych miejsc kultu i innych przydatnych informacji. Trzy z nich powtarzają się, ponieważ są uwzględnione w podwójnej kategorii (Bazylika Santa Maria sopra Minerva, San Paolo alla Regola i Santa Brigida a Campo de Fiori).
