Święty Franciszek Salezy był uważany za założyciela nowej szkoły duchowości, nazwanej jego imieniem: duchowości salezjańskiej. Podążając za tą duchowością, wielu mężczyzn i kobiet osiągnęło świętość. Poznanie jej jest obowiązkiem dla osób związanych z tą szkołą duchowości, zwłaszcza dla tych grup zakonnych mężczyzn i kobiet, które są w jakiś sposób częścią wielkiej rodziny salezjańskiej.
Słowo duchowość oznacza doktrynę życia duchowego, czyli taką, która zajmuje się zasadami doskonałości chrześcijańskiej i środkami do jej osiągnięcia.
Mówiąc o duchowości salezjańskiej, ks. Eugenio Ceria napisał:
„Doktryna życia duchowego w zasadzie jest tylko jedna, ta zawarta na kartach Ewangelii; jednak jej rozwinięcia i realizacje mogą być i są różne. Na przykład trzy rady ewangeliczne, które są podstawą życia zakonnego, choć w swej istocie zawsze pozostają takie same, to jednak w praktyce przybierają różne formy, w zależności od różnorodności konkretnych celów pożądanych przez założycieli, zgodnie z potrzebami i tendencjami czasów. Wszyscy święci i wszystkie szkoły świętości, które rozkwitły i rozkwitają w Kościele, są zasadniczo inspirowane Ewangelią; ale jak wiele przypadkowych różnic między nimi! Mamy więc duchowość świętego Benedykta, świętego Franciszka z Asyżu, świętego Dominika, świętego Ignacego, a w konsekwencji duchowość benedyktyńską, franciszkańską, dominikańską, ignacjańską, z których każda ma swój własny, niepowtarzalny charakter, a jednak wszystkie są jednakowo przystosowane do prowadzenia dusz do doskonałości.
Niektórzy święci, tacy jak św. Jan Bosko, nie spisali w sposób organiczny własnej doktryny życia duchowego, ale stworzyli instytucje, w których ją wcielili i z których analizy można ją wydobyć na światło dzienne; inni święci, przeciwnie, nie tylko dali początek instytucjom wyznającym formę życia duchowego, która odpowiadała ich poglądom, kierując dusze na ścieżkę doskonałości zgodnie z preferowanymi przez nich normami i metodami, ale także świadomie formułowali teorie, które stanowiły podstawę ich duchowego działania. Jednym z tych ostatnich jest św. Franciszek Salezy, mistrz ascezy znanej jako salezjańska”.
Duchowość salezjańska wydała owoce w wielu osobach, które osiągnęły świętość, a potwierdzeniem tego była kanonizacja św. Franciszka Salezego w 1665 roku (niecałe 50 lat po jego śmierci) i ogłoszenie go Doktorem Kościoła w 1877 roku.
Dzięki Bogu i swojemu doświadczeniu życiowemu św. Franciszek Salezy pozostawił po sobie również spuściznę pisaną, w której można odnaleźć pouczające zasady duchowości salezjańskiej, głównie w Filotei, Teotymie, Pouczeniach duchowych i Zbiorze listów. Filoteę pisze dla ludzi, którzy kroczą zwykłymi ścieżkami świętości, Teotyma i Pouczenia pisze dla tych, którzy chcą postępować na drogach kontemplacji, a w Listy pisze zarówno dla jednych, jak i drugich.
Podejmowano różne wysiłki, aby przedstawić całe jego francuskie dzieło w kompletnym wydaniu. Można wspomnieć o 4-tomowej wersji Béthune Editeur z 1836 roku, 9-tomowej wersji Migne’a z lat 1861-1864, 10-tomowej wersji Berche et Tralin z 1898 roku, 12-tomowej wersji Luisa Vivesa z 1899 roku i wreszcie 27-tomowej wersji Monastère d’Annecy z lat 1892-1964, która jest najbardziej kompletna i wiarygodna.
Na szczęście ta najnowsza wersja Monastère d’Annecy jest w formacie cyfrowym i chcemy zaprezentować ją wszystkim, którzy potrafią czytać ją w języku francuskim.
| Tom | Wol. | Tytuł (dzieła są w j. francuskim) | Tematy | str. | Pub. |
| I | Kontrowersje | Obrona autorytetu Kościoła; Zasady wiary; Zasady wiary są przestrzegane w Kościele katolickim | 420 | 1892 | |
| II | Obrona Krzyża Świętego | O czci i cnocie prawdziwego Krzyża; O czci i cnocie wizerunku Krzyża; O czci i cnocie znaku Krzyża; O doskonałości czci należnej Krzyżowi; O sposobie oddawania czci Krzyżowi | 432 | 1892 | |
| III | Wprowadzenie do życia pobożnego (Filotea) | Rady i ćwiczenia niezbędne do prowadzenia duszy od pierwszego pragnienia pobożnego życia do całkowitego postanowienia przyjęcia go; Różne rady dotyczące wzniesienia duszy do Boga poprzez modlitwę i sakramenty; Różne rady dotyczące ćwiczenia cnót; Rady niezbędne przeciwko najczęstszym pokusom; Ćwiczenia i rady mające na celu odnowienie duszy i utwierdzenie jej w pobożności. | 574 | 1893 | |
| IV | 1 | Traktat o Bożej miłości (Teotym) | Sześć ksiąg: Wprowadzenie do całego traktatu; Historia powstania i niebiańskich narodzin boskiej miłości; Postęp i doskonałość miłości; Upadek i ruina miłości; O dwóch głównych ćwiczeniach świętej miłości, które są osiągane przez samozadowolenie i życzliwość; Ćwiczenia świętej miłości w modlitwie. | 362 | 1894 |
| V | 2 | Traktat o Bożej miłości (Teotym) | Siódma książka: O zjednoczeniu duszy z jej Bogiem, które doskonali się w modlitwie; O miłości zgodności, dzięki której jednoczymy naszą wolę z wolą Bożą, która jest nam dana przez Jego przykazania, rady i natchnienia; O miłości poddania, dzięki której nasza wola jest zjednoczona z Bożym upodobaniem; O przykazaniu miłowania Boga ponad wszystko; O suwerennej władzy, jaką święta miłość ma nad wszystkimi cnotami, czynami i doskonałościami duszy; Zawiera kilka rad dotyczących postępu duszy w świętej miłości. | 512 | 1894 |
| VI | Rozmowy duchowe (21) | 21 rozmów | 480 | 1895 | |
| VII | 1 | Kazania (autograf), I | 1593-1602 – 65 kazań | 492 | 1896 |
| VIII | 2 | Kazania (autograf), II | 1603-1622 – 95 kazań | 448 | 1897 |
| IX | 3 | Kazania (zbiór), I | 1613-1620 – 42 kazania | 492 | 1897 |
| X | 4 | Kazania (zbiór), II | 1594-1622 – 30 kazań | 480 | 1898 |
| XI | 1 | Listy, I | >1593-1598 – 120 listów | 486 | 1900 |
| XII | 2 | Listy, II | 1599-1604 – 150 listów | 524 | 1902 |
| XIII | 3 | Listy, III | 1605-1608 – 173 listy | 464 | 1904 |
| XIV | 4 | Listy, IV | 1608-1610 – 210 listów | 480 | 1906 |
| XV | 5 | Listy, V | 1611-1613 – 219 listów | 470 | 1908 |
| XVI | 6 | Litery, VI | 1613-1615 – 263 listy | 484 | 1910 |
| XVII | 7 | Listy, VII | 1615-1617 – 172 listy | 480 | 1911 |
| XVIII | 8 | Listy, VIII | 1617-1619 – 233 listy | 500 | 1912 |
| XIX | 9 | Listy, IX | 1619-1620 – 203 listy | 496 | 1914 |
| XX | 10 | Listy, X | 1621-1622 – 221 listów | 484 | 1918 |
| XXI | 11 | Listy, XI | Listy niedatowane – 136 listów + 5 listów w tomie 26 | 352 | 1923 |
| XXII | 1 | Dziełka, I | Seria pierwsza: Studia i życie prywatne oraz seria druga: Apostolat – 48 broszur | 400 | 1925 |
| XXIII | 2 | Dziełka, II | Trzecia seria. Kontrowersje i Czwarta seria. Administracja biskupia – 35 broszur | 448 | 1928 |
| XXIV | 3 | Dziełka, III | Czwarta seria. Administracja biskupa i Seria piąta: Fundamenty i reformy – 141 broszur | 568 | 1929 |
| XXV | 4 | Dziełka, IV | Seria piąta: Fundamenty i reformy – 20 broszur | 568 | 1931 |
| XXVI | 5 | Dziełka, V | Szósta seria: Asceza i mistycyzm – 69 broszur | 506 | 1932 |
| XXVII | Tabela analityczna | Indeks doktrynalny; Indeks onomastyczny; Indeks toponimiczny; Indeks biblijny | 316 | 1964 |
Szczegółowy indeks wszystkich Dzieł zebranych można znaleźć TUTAJ.
Wszystkie tomy w formacie PDF można znaleźć TUTAJ.
Konkordancję Dzieł zebranych w języku francuskim można również znaleźć TUTAJ.
Życzymy owocnej lektury.
